Charakterystyka bohaterów utworu „Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego
Marcin Borowicz
Marcin Borowicz to główny bohater powieści „Syzyfowe prace„. Na początku akcji ma osiem lat i pochodzi ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. W ciągu dziesięciu lat trwania akcji powieści, czyli tyle ile trwa proces dojrzewania, dorastania i kształtowania się jego umysłu, charakteru i osobowości, Marcin doświadcza wielu wydarzeń, które kształtują jego postać. W tym czasie traci matkę, przeżywa pierwszą miłość i odkrywa swoje patriotyczne uczucia.
Marcin Borowicz to postać dynamiczna, która przechodzi wewnętrzne przemiany, a jego postawa zmienia się na skutek przełomu światopoglądowego. Jest postacią pozytywną, cechują go prawość i uczciwość, które wykształciła w nim matka. Marcin potrafi również przyznać się do swoich błędów i z czasem staje się dojrzałym młodzieńcem o ukształtowanym światopoglądzie i świadomy swojej przynależności narodowej.
Andrzej Radek
Andrzej Radek to postać o bardzo silnym charakterze, którą poznajemy jako chłopca, który w wyniku braku opieki rodziców nauczył się sam sobie radzić i stał się bardzo samodzielny. Wcześnie zaczął pracować, ale trudno mu było wykonywać swoje obowiązki, ponieważ był żywym, ciekawym świata i sprytnym chłopcem. Lubił dziecięce zabawy, a czasem naśmiewał się z nauczyciela.
Kiedy Radek przybywa do Klerykowa, jest już w pełni samodzielny i potrafi zarobić na swoje utrzymanie. Zna wartość wiedzy i ma głębokie poczucie własnej przynależności narodowej i społecznej. Jako Polak i patriot, zdaje sobie sprawę, że system szkolnictwa w zaborze rosyjskim służył nie tylko wpajaniu wiedzy, ale i pozbawianiu poczucia polskości. Radek jest szczery, otwarty, uczciwy i imponuje pracowitością i uporem, z jakim pokonuje życiowe przeciwności. Potrafi zrozumieć cierpienie innych i jest wrażliwy oraz taktowny.
Właśnie on zjawia się obok Marcina w chwili, kiedy ten dowiaduje się o wyjeździe „Biruty” i ofiarowuje mu przyjacielski uścisk dłoni. Wie, że nie można opuścić przyjaciela w nieszczęściu.
Bernard Zygier
Bernard Zygier to uczeń wydalony z gimnazjum w Warszawie z powodu działalności antyrosyjskiej i przeciwstawiania się rusyfikacji. Choć to postać drugoplanowa, ma swoją ważną rolę w powieści. Jego losy ukazują dramatyczną sytuację Polaków w zaborze rosyjskim, którzy musieli walczyć o zachowanie swojej tożsamości narodowej.
Nauczyciele w Klerykowie
Prof. Rudolf Leim
Profesor Rudolf Leim to nauczyciel łaciny i starszy profesor gimnazjum. Utrzymuje podczas lekcji wzorowy porządek i ciszę, a także surowo karze swoich uczniów za używanie języka ojczystego na terenie szkoły.
Prof. Iłarion Stiepanycz Ozierskij
Profesor Iłarion Stiepanycz Ozierskij to nauczyciel języka rosyjskiego, który jest wykształconym i oczytanym człowiekiem, ale nie nadaje się na nauczyciela. Nie potrafi przekazać swojej wiedzy i ciągle staje się ofiarą żartów ze strony uczniów.
Prof. Sztetter
Profesor Sztetter to nauczyciel języka polskiego, który w obawie przed utratą posady nie uczy właściwie swojego przedmiotu. Jego lekcje są nudne i monotonne, a ponieważ jest to przedmiot nadobowiązkowy, na jego lekcjach jest zwykle tylko kilku uczniów. Nie potrafi wzbudzić
Postaci drugoplanowe
Prof. Rudolf Leim
Prof. Rudolf Leim to nauczyciel łaciny i jeden z najstarszych profesorów gimnazjum. Jest sumienny i obowiązkowy, nigdy nie opuszcza lekcji i zawsze zjawia się punktualnie. Utrzymuje podczas lekcji wzorowy porządek i ciszę, ale surowo karze swoich uczniów za używanie języka ojczystego na terenie szkoły.
Pan Majewski
Pan Majewski to nauczyciel języka polskiego, który dla kariery i wygodnego życia wyrzekł się swojej narodowości. Absolutnie podporządkowany władzom gimnazjum, jest jedną z najbardziej odrażających postaci powieści.
Prof. Iłarion Stiepanycz Ozierskij
Prof. Iłarion Stiepanycz Ozierskij to nauczyciel języka rosyjskiego, który nie potrafi poradzić sobie z uczniami, którzy wiecznie stroją sobie z niego żarty. Jest wykształconym i oczytanym człowiekiem, ale zupełnie nie nadaje się na nauczyciela.
Prof. Kostriulew
Prof. Kostriulew to nauczyciel historii i rusyfikator w najbardziej wulgarnym znaczeniu tego wyrazu. Jego taktyka polega na ośmieszaniu
