Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – CZĘŚĆ PIERWSZA
Wprowadzenie
Autor wyraża tu cierpienie, które przenika duszę poety oraz przeklina nieszczęsny los tych ludzi, którzy przeżywając poezję decydują się wyrazić ją w słowach i “wydać na marną rozkosz ludziom”. Pośrednio poeta potępia tu samą poezję, która “tych gubi, którzy się jej poświęcili”.
Anioł Stróż
Anioł posyła do poety oblubienicę, która ma się stać dla niego “żoną dobrą i skromną”. Dobry duch wypowiada też następujące słowa: “błogosławiony pośród stworzeń, który ma serce”.
Chór Złych Duchów
Złe Duchy powołują do istnienia “cień nałożnicy”, który ma się stać “kochanką poety” i wysyłają marę wraz ze sławą i innymi pokusami mającymi omamić wyobraźnię poety i zniewolić go.
Wieś
Miejsce: Wieś. Widoczny jest kościół. Osoby: Anioł Stróż. Duch unoszący się nad kościołem obiecuje poecie szczęście, jeśli “dotrzyma on przysięgi (małżeńskiej) na wieki”.
Wnętrze kościoła
Miejsce: Wnętrze kościoła. Osoby: Ksiądz, Mąż, Panna Młoda, świadkowie. Ksiądz udziela młodej parze ślubu.
Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – CZĘŚĆ DRUGA
Po ślubie
Po zakończeniu obrzędu Mąż pozostaje przez chwilę sam w świątyni i stwierdza między innymi, że “znalazł tę, o której marzył”.
Wesele
Miejsce: Pięknie ustrojona komnata. Osoby: Pan Młody, Panna Młoda, goście. Odbywa się wesele młodej pary. Pan Młody napawa się urodą tańczącej Panny Młodej i prosi ją, aby pomimo zmęczenia zatańczyła jeszcze raz, co pozwoli mu przedłużyć rozkosz zachwycania się jej pięknym wyglądem.
Ogród i cmentarz
Miejsce: Ogród i cmentarz. Osoby: Duch Zły pod postacią dziewicy. Mara przelatuje nocą nad ogrodem, a później nad cmentarzem, zbierając i zdobiąc się kwiatami oraz wdziękami “umarłych dziewic”.
Pokój sypialny w pałacu
Miejsce: Pokój sypialny w pałacu. Osoby: Mąż, Żona, Dziewica. Oboje małżonkowie śpią. Mąż widzi we śnie Dziewicę. Budzi się i stwierdza, że spoczywa obok swojej Żony, jednak Dziewica nie znika. Mężczyzna dokonuje porównania obu niewiast i oświadcza z żalem: “Przeklęta niech będzie chwila, w której pojąłem kobietę, w której opuściłem kochankę lat młodych”. Dziewica znika, natomiast budzi się Żona i wyraża troskę o Męża, którego wygląd świadczy o trapiącym go niepokoju wewnętrznym. Mężczyzna nakazuje małżonce pozostać w łóżku, sam zaś wychodzi do ogrodu.
Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – CZĘŚĆ TRZECIA
Ogród
Miejsce: Ogród. Osoby: Mąż, Dziewica, Żona. Mąż skarży się na odrętwienie, w którym znajdował się od dnia swego ślubu. Rozpacza też z tego powodu, że wszedł w nierozerwalny – przez uświęcenie go sakramentem – związek z kobietą, której nie kocha. Pojawia się Dziewica, z którą Mąż nawiązuje rozmowę i obiecuje jej: “O każdej chwili twoim jestem”. Mara znika, z domu natomiast słychać wołanie osamotnionej żony, która błaga małżonka, aby wrócił do pałacu.
Salon
Miejsce: Salon. Osoby: Mąż, Żona, Dziewica. W kącie stoi kolebka ze śpiącym dzieckiem. Żona opisuje przygotowania, jakie poczyniła w związku ze zbliżającą się uroczystością chrztu dziecka, a następnie usiłuje wydobyć z Męża wyznanie, dlaczego zmienił ostatnio swój stosunek do niej. Mąż jednak zbywają lakonicznymi i prawie obojętnymi odpowiedziami. W pewnej chwili za oknami słychać grzmot, zrywa się burza. W tym momencie w salonie pojawia się Dziewica. Widzą ją zarówno Mąż, jak i Żona, jednak tylko Żona dostrzega prawdziwą – trupią i szatańską – naturę zjawy. Dziewica zachęca Męża do porzucenia domu i rodziny, co też mężczyzna czyni, nie zważając na błagania i zaklinania swej małżonki, która po jego wyjściu pada zemdlona.
Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – CZĘŚĆ CZWARTA
Sala w pałacu
Miejsce: Sala w pałacu. Osoby: Ojciec Beniamin, Żona, mamka z dzieckiem, Rodzice Chrzestni, Goście. Kapłan udziela chrztu małemu Jerzemu Stanisławowi. Goście wymieniają tymczasem między sobą uwagi dotyczące nieobecności Hrabiego oraz dziwnego zacania się Żony. W pewnym momencie Hrabina podchodzi do synka i wbrew protestom kapłana – wyraża pragnienie, aby Orcio został w przyszłości poetą, co ma mu zapewnić miłość ojca, a matce – przebaczenie Męża. Po chwili Żona mdleje i zostaje wyniesiona z sali. Obrzędy zaś dobiegają końca i zgromadzeni opuszczają pałac.
Piękna okolica
Miejsce: Piękna okolica, widać wzgórza i lasy, a w oddali góry. Osoby: Mąż, Dziewica. Mąż, niepomny na rzeczywistość, którą pozostawił, podąża nadal za wiodącą go po bezdrożach Dziewicą.
Góry i przepaście nad morzem
Miejsce: Góry i przepaście nad morzem. Osoby: Mąż, Dziewica, Złe Duchy, Anioł Stróż. Idący w kłębach chmur Mąż spostrzega nagle, że od Dziewicy oddziela go olbrzymia przepaść. W tym momencie Dziewica przeistacza się w odrażającego trupa, ale wciąż przypomina Mężowi o jego obietnicy.
Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – CZĘŚĆ PIĄTA
Salon w pałacu
Złe Duchy pragną pchnąć mężczyznę w otchłań i doprowadzić do jego potępienia, jednak w ostatniej chwili przed upadkiem w przepaść powstrzymuje Męża Anioł Stróż, który przynosi mu odpuszczenie grzechów oraz nakazuje mu powrócić do domu i kochać ochrzczonego właśnie syna.
Dom obłąkanych
Miejsce: Salon w pałacu. Osoby: Mąż, Sługa. Mąż powraca do domu i dowiaduje się, że Maria, jego małżonka, została odwieziona do domu dla obłąkanych. Początkowo nie chce on w to uwierzyć i szuka jej w komnatach, ale nie znajdując nigdzie małżonki, wyjeżdża z domu.
Dom obłąkanych
Miejsce: Dom obłąkanych. Osoby: Żona Doktora, Mąż. Mąż przedstawia się jako przyjaciel męża chorej i zostaje wprowadzony do pokoju, w którym przebywa Żona.
Pokój
Miejsce: Pokój. Osoby: Mąż, Żona, Doktor, Żona Doktora, kobiety. Mąż zostaje sam na sam z chorą, jednak ich rozmowę przerywają co jakiś czas głosy obłąkanych, dochodzące zza ścian, sufitu i spod podłogi. Żona rozpoznaje małżonka, jednak jest bardzo osłabiona. Zwierza się mu, że wybłagała sobie u Boga łaskę: “stała się poetą”. Oznajmia też, że ich syn również stanie się w przyszłości poetą. Doktor, który nadszedł chwilę później, oznajmia, że niewiasta zmarła.
ty oglądasz: Nie Boska Komedia – Streszczenie szczegółowe – Zygmunt Krasiński
